Norderney

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Jachthaven van Norderney.

Norderney is een van de jongste Waddeneilanden. Het zandige stukje land van ongeveer 14 km lang is pas 654 jaar oud. Toch heeft Norderney een rijke geschiedenis. Lang voordat Norderney ontstond lag op deze plek het Waddeneiland Bant. Bant was een bijzonder Waddeneiland. In tegenstelling tot de andere Waddeneilanden is het niet ontstaan op een strandwal, maar een overblijfsel van het vasteland. Het land ten zuiden van Bant is waarschijnlijk tijdens een stormvloed weggeslagen, waarna het overgebleven deel als eiland verder door het leven moest. Rond het jaar 700 werd het eiland gekerstend door de heilige Liudger. Friese heilige trok door het net op de Saksen veroverde land om het christendom te verspreiden. Bant was in die tijd waarschijnlijk bewoond door vissers die niet echt zaten te wachten op een kerstening. Toch is het Liudger waarschijnlijk gelukt zijn geloof aan de man te brengen want, in tegenstelling tot veel andere missiewerkers uit die tijd, weet hij levend naar het vaste land terug te keren.

Tijdens de stormvloed van 1170 of die van 1219 (niemand weet meer zeker welke het geweest is) werd een groot deel van het eiland weggevaagd. Wat over is gebleven werd omgedoopt tot Buise. Ook Buise is echter geen lang leven beschoren. In 1362 brak Buise tijdens de Tweede Marcellusvloed in twee delen. Het westelijk deel kalfde snel af en verdween rond 1651 in de golven. Het oostelijk deel had aanmerkelijk meer geluk. Dit deel werd aanvankelijk Osterende genoemd maar komt uiteindelijk bekend te staan als Norder neys Oog dat uiteindelijk verbasterd werd tot Norderney.
De strijd tegen de zee was echter nog lang niet gestreden. Op het nieuwe eiland werden vrij snel huizen gebouwd achter de eerste duinenrij. Hoewel deze toen nog veilig stonden ontstonden er al snel problemen. Het strand aan de westkant verdween snel en tussen 1650 en 1950 groeide het eiland aan de oostkant 5 tot 6 km aan! Dit alles is te danken aan een grote klomp klei en de sterke stroom in het Spaniergat.
De klei bevind zich onder de westpunt van het eiland. Deze klei is waarschijnlijk een overblijfsel van het eiland Bant. De klei slijt moeilijk, maar de zeestroming door het Spaniergat probeert de zee de opening tussen Juist en Norderney toch breder te krijgen. Het enige dat wel wil slijten is het zandstrand dat boven op de klei ligt. Maar met het verdwijnen van dit zand komen ook de duinen van Norderney in gevaar, wat vervolgens weer problemen oplevert voor de bewoners.
De stroming in het Spaniergat is zo sterk omdat de opening tussen Juist en Norderney erg ondiep en erg smal is. Het zeegat is slechts 20 meter diep, maar krijgt twee maal per 24 uur wel 192 miljoen kubieke meter water te verwerken! De stroming die op deze manier ontstaat zorgt voor het afkalven van het strand en het aangroeien van de oostkant van Norderney.
Om te voorkomen dat het eiland in de golven verdwijnt zijn in 1953 golfbrekers aangelegd. Net als veel andere Waddeneilanden zijn de duinen aan de noordzijde ingepland met helm (Ammophila arenaria) om ze te beschermen tegen erosie. Op Norderney zijn de kustverdedigingen verder versterkt met houten constructies die het zand vangen en vasthouden.

Tegenwoordig kent Norderney drie dorpen die eigelijk aaneen gegroeid zijn tot een grote plaats. De grootste van de drie dorpen heet, net als het eiland, Norderney en verwierf in 1946 stadsrechten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is een vliegveld op het eiland aangelegd dat tegenwoordig gebruikt word om toeristen van en naar het vaste land te verplaatsen. Verder is het eiland met laag water lopend te bereiken, of via een vaargeul met de veerboot vanuit Norddeich. Eenmaal op het eiland kun je genieten van de hoge duinen of lekker uitwaaien op het strand, maar kijk wel uit voor de sterke stroming.

<<Dag 3. Lauwersoog > Norderney
<<Dag 24. Cuxhaven > Norderney

bronnen: